O tym, że jakość powietrza w Polsce jest zła, wiedzą już chyba wszyscy. Problemem smogu jesteśmy zaniepokojeni przede wszystkim my, rodzice, ponieważ stanowi on poważne zagrożenie dla zdrowia dzieci, które dla każdego z nas jest przecież najważniejsze. Jak możemy ochronić swoje maluchy? Jednym z dostępnych rozwiązań są oczyszczacze powietrza, które pochłaniają smog nagromadzony wewnątrz budynku. Jednak czy takie urządzenia naprawdę są skuteczne?
Technologie antysmogowe w oczyszczaczach powietrza
Aby ocenić możliwości oczyszczacza powietrza, należy przyjrzeć się wykorzystywanym przez niego technologiom. Nie trudno zauważyć, że producenci sięgają po różne rodzaje filtrów, ale najbardziej popularnym rozwiązaniem jest połączenie technologii HEPA i węgla aktywnego. Filtr HEPA, którego historia sięga II wojny światowej, oczyszcza powietrze z pyłów zawieszonych, uznawanych za główny składnik polskiego smogu. W zależności od klasy filtra HEPA po jednorazowym przefiltrowaniu usuniętych zostaje od 85 do ponad 99,99% cząsteczek. Nie oznacza to jednak, że reszta pyłów pozostaje w pomieszczeniu. Powietrze nieustannie przepływa przez oczyszczacz, a kolejne cykle filtracji pozwalają na oczyszczenie go z dokładnością bliską 100%. HEPA nie radzi sobie jednak z zanieczyszczeniami gazowymi, które również są obecne w smogu. Zdolność pochłaniania benzenu, formaldehydu oraz innych chorobotwórczych substancji wykazuje natomiast węgiel aktywny, który wyróżnia się dużą powierzchnią w przeliczeniu na jednostkę masy (25 g węgla aktywnego to aż 5 m² powierzchni). Technologia HEPA i węgiel aktywny współdziałając ze sobą zapewniają znakomitą skuteczność, tak więc są w stanie ochronić dzieci przed kontaktem z chorobotwórczymi zanieczyszczeniami.
Oczyszczacz powietrza do pokoju dziecięcego
Jeden oczyszczacz na całe mieszkanie to zbyt mało. Zazwyczaj zaleca się wyposażenie w oddzielne urządzenie każdej sypialni. Na dzień sprzęt można przenosić do innych pomieszczeń, np. salonu czy kuchni. Jeżeli zakup kilku oczyszczaczy jest niemożliwy, to warto nabyć przynajmniej jeden i umieścić go w pokoju dziecięcym. Zgodnie z informacjami przedstawionymi w poprzedniej części artykułu urządzenie powinno być wyposażone w filtr węglowy oraz filtr HEPA. Oprócz składu systemu filtracyjnego istotną rolę odgrywa tempo oczyszczania, o którym informuje wskaźnik CADR. W warunkach domowych wystarczy, aby na każde 10 m² przypadało 80 m³/h przepływu powietrza.
Ważnym parametrem oczyszczacza jest także głośność pracy. Zbyt hałaśliwe urządzenia mogą zakłócać sen dziecka, przez co oczyszczanie powietrza w nocy staje się niemożliwe. Z tego powodu przynajmniej jeden tryb musi mieć głośność mniejszą niż 40 dB. To poziom porównywalny z tykaniem zegara. Niektóre modele wyposażone są w specjalny tryb nocny, w którym prędkość filtracji zostaje obniżona, w celu ograniczenia hałasu.
Jak wiadomo, większość z nas podczas zakupów musi liczyć się również ze swoimi możliwościami finansowymi. Na szczęście za dobry oczyszczacz nie zawsze zapłacimy ponad 1000 zł, gdyż niektóre urządzenia z niższej półki cenowej doskonale spełniają swoją funkcję. Z drugiej strony należy kierować się nie tylko ceną samego urządzenia, lecz także kosztami eksploatacji, w skład których wchodzą wydatki związane z wymianą filtrów oraz wartość zużywanego prądu. W przypadku filtrów pod uwagę trzeba wziąć zarówno ich cenę, jak i żywotność, która może wynosić od kilku miesięcy do kilku lat.
Oczyszczacze powietrza do placówek opiekuńczo-wychowawczych
Smog przedostaje się do także do przedszkoli i żłobków, w których dzieci spędzają dużo czasu. Wybór idealnego oczyszczacza do takiej placówki sprawia większe trudności, ze względu na panujące w niej warunki. Sale spełniające wymogi określone w normie “Wentylacja w budynkach mieszkalnych zamieszkania zbiorowego i użyteczności publicznej – Wymagania” potrzebują oczyszczacza o przynajmniej trzykrotnie większym przepływie powietrza niż pomieszczenia mieszkalne o takiej samej powierzchni. Sytuację komplikuje fakt, że osoby zajmujące się wyborem sprzętu oczyszczającego powietrze nie zawsze zdają sobie sprawę z tych różnic i nie przywiązują dostatecznej wagi do tempa filtracji.
Wysoki przepływ powietrza to nie jedyny warunek, jaki musi spełnić oczyszczacz powietrza do żłobka lub przedszkola, aby dzieci miały zapewnione pełne bezpieczeństwo. Według obowiązujących przepisów podczas pobytu dzieci w placówce sprzęt nie może wytwarzać dźwięków głośniejszych niż 35 dB. Wprawdzie znaczna część oczyszczaczy jest wyposażona w odpowiednio ciche tryby, ale zdarza się, że na niskich obrotach tempo filtracji jest bardzo słabe. Wybierając oczyszczacz do żłobka lub przedszkola trzeba zatem uwzględnić przepływ powietrza nie tylko dla najwyższego trybu, ale i dla prędkości, których głośność nie przekracza wspomnianych 35 dB. Niestety, zapomnieli o tym m.in. pracownicy UMWM, którzy opracowali warunki przetargu na dostawę oczyszczaczy do przedszkoli, żłobków i klubów dziecięcych na terenie województwa małopolskiego, ogłoszonego 20.03.2018 r.
Bezpieczeństwo dzieci jest w naszych rękach
Zaprezentowane tutaj informacje potwierdzają, że oczyszczacze powietrza chronią przed smogiem, ale jedynie wtedy, gdy spełniają pewne warunki. Urządzenia muszą posiadać odpowiednie filtry oraz zapewniać wydajność adekwatną do powierzchni pomieszczenia i jego specyfiki. Powinniśmy o tym pamiętać nie tylko podczas zakupu oczyszczacza do pokoju dziecięcego, lecz także wtedy, gdy decyzja o kupnie urządzenia oczyszczającego powietrze zapadanie w przedszkolu lub żłobku naszych pociech. Zdarza się, że do takich placówek trafia sprzęt, który nie gwarantuje dostatecznej wydajności. W rezultacie pomimo obecności oczyszczacza powietrza dzieci nadal są narażone na kontakt z chorobotwórczym smogiem, a na to jako rodzice z pewnością nie możemy się godzić.